Μακεδονομάχοι στη λιμνοθάλασσα των Γιαννιτσών
Στα πλαίσια του Μακεδονικού Αγώνα η Φιλόπτωχος Αδελφότης Ανδρών Θεσσαλονίκης, κάλυψε και υποστήριξε την αποστολή πρακτόρων σε κάθε σημείο της Μακεδονικής γης, συνεισέφερε και συνέδραμε στην ίδρυση και λειτουργία μυστικών Οργανώσεων και συνδέσμων σε πόλεις και χωριά. Η Φ.Α.Α.Θ. συνέβαλε ουσιαστικά στη λειτουργία της κορυφαίας Οργάνωσης του Μακεδονικού Αγώνα με την επωνυμία “Ελληνική Οργάνωση”, υποστηρίζοντας τους Μακεδονομάχους και τις οικογένειές τους, διαχειριζόμενη τόσο τις μυστικές επιχορηγήσεις που προέρχονταν από το Ελληνικό Προξενείο, όσο και εν γένει, τα οικονομικά της εθνικής προσπάθειας, χωρίς να εκτίθεται ο κεντρικός Ταμίας του Μακεδονικού Αγώνα, ο τραπεζίτης Κωνσταντίνος Αγγελάκης. Υπάλληλοι των σιδηροδρόμων, μέλη της Αδελφότητος, μετέφεραν όπλα και άλλα πολεμοφόδια στη Θεσσαλονίκη και τα αποθήκευαν στη βιοτεχνία και στην κατοικία του μέλους της Μιχαήλ Καλού, ενώ η μιυστική αλληλογραφία του Αγώνα, με φροντίδα της Αδελφότητος, κατέληγε στην οικία του Αλεξάνδρου Ζάννα, επίσης διαπρεπούς μέλους της Αδελφότητος. Επιπρόσθετα, η Αδελφότητα είχε οργανώσει ως σημείο υποδοχής των Μακεδονομάχων, των πληροφοριοδοτών, των ασθενών και των τραυματιών, που καθημερινά κατέφθαναν στη Θεσσαλονίκη, την εκκλησία του Αγίου Αθανασίου, από όπου τους παραλάμβαναν μέλη της Αδελφότητος και τους οδηγούσαν στον τελικό προορισμό τους ή τους παρείχαν την ενδεδειγμένη, κατά περίπτωση, φροντίδα. Ο Μακεδονικός Αγώνας αφύπνισε τους Έλληνες και κινητοποίησε αδρανείς δυνάμεις σε μία από τις πλέον ένδοξες σελίδες της νεότερης ελληνικής ιστορίας. Στην επιτυχή έκβασή του, η οποία οδήγησε στην πολυπόθητη ελευθερία, συνεισέφεραν πολλοί και μεταξύ αυτών η Φιλόπτωχος Αδελφότης Ανδρών Θεσσαλονίκης.
Αντιβουλγαρική διαδήλωση των Ελλήνων της Θεσσαλονίκης στην οδό Εγνατία στις 20 Ιανουαρίου 1904, η οποία οργανώθηκε από την Φ.Α.Α.Θ.
ΣΥΝΕΙΣΦΟΡΑ Φ.Α.Α.Θ. ΣΕ ΕΘΝΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ
ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΠΕΡΙΟΔΟ 2008 – 2014
Θεόδωρος Ι. Δαρδαβέσης
Συνεχίζοντας τη μακρά παράδοση της πολύπλευρης συνεισφοράς της Αδελφότητος σε ποικίλα εθνικά ζητήματα, το Διοικητικό Συμβούλιο προέβη, την περίοδο από το 2008 έως και σήμερα, στις παρακάτω δραστηριότητες:
1. Προμηθεύτηκε και απέστειλε σε όλα τα μέλη της Αδελφότητος από μία γαλανόλευκη σημαία, με την ευκαιρία του εορτασμού του έπους του Μακεδονικού Αγώνα, τον Οκτώβριο του 2008.
2. Προμηθεύτηκε, ως χορηγία από την «Εταιρεία Μακεδονικών Σπουδών» 680 αντίτυπα της έκδοσης «Οι Όμηροι των Σκοπίων: Φυγάδες, περιουσίες και επαναπατρισμός», τα οποία απέστειλε σε όλα τα μέλη της Αδελφότητος και σε Φορείς των ευαίσθητων περιοχών των Νομών Πέλλας και Φλώρινας.
3. Προσέφερε οικονομικές ενισχύσεις, σε μορφωτικά, εθνικά και πολιτιστικά Ιδρύματα και Σωματεία («Εταιρεία Μακεδονικών Σπουδών, «Ίδρυμα Μελετών Χερσονήσου του Αίμου», Σύλλογος Απογόνων Μακεδονομάχων «Ο Π. Μελάς», «Λύκειο Ελληνίδων Θεσσαλονίκης», «Ιμβριακή Ένωση Μακεδονίας – Θράκης», Πολιτιστικός Σύλλογος «Ο Αριστοτέλης» κ.ά.).
4. Ενίσχυσε τη λειτουργία σχολείων και φροντιστηρίων ελληνικής γλώσσας στην Αλβανία, Μολδαβία και FYROM.
5. Εμπλούτισε την ιστορική τεκμηρίωση και τα πολιτικά επιχειρήματα της Ελλάδας για την υπόθεση του σύγχρονου Μακεδονικού προβλήματος, διοργανώνοντας εκδήλωση λόγου με θέμα «Η ελληνική χαρτογραφική πορεία προς τη Μακεδονία (1878 – 1912)», με ομιλητή τον διαπρεπή και διεθνούς κύρους Καθηγητή της Πολυτεχνικής Σχολής Α.Π.Θ. κ. Ε. Λιβιεράτο.
6. Πρωτοστάτησε στην έκδοση ψηφισμάτων για την υπόθεση του ονόματος της Π.Γ.Δ.Μ.
7. Συνέταξε ψήφισμα και το απέστειλε προς το Δήμο Θεσσαλονίκης για την ονοματοδοσία μιας οδού της πόλης ως «Οδός αρχιτέκτονα Ξ. Παιονίδη». Το ψήφισμα συντάχθηκε με το σκεπτικό, ότι ο Ξ. Παιονίδης, διακεκριμένο μέλος της Φ.Α.Α.Θ., συνέδεσε το όνομά του με εμβληματικά κτίρια της Θεσσαλονίκης (Παπάφειο, Δημοτικό Νοσοκομείο κ.ά.). Με τον τρόπο αυτό θεμελίωσε, τη μεταφορά της ελληνικής εθνικής ιδεολογίας στην τουρκοκρατούμενη Μακεδονία, μέσα από το έργο του, που προέβαλλε τον νεοκλασικισμό, ο οποίος είχε επικρατήσει ως εθνικός αρχιτεκτονικός ρυθμός. Το ψήφισμα υπογράφηκε από 220 Θεσσαλονικείς, που παρευρέθησαν σε εκδήλωση λόγου που οργάνωσε η Αδελφότητα στην «Αίθουσα Εκδηλώσεων Φ.Α.Α.Θ». με θέμα «Ο αρχιτέκτων Ξενοφών Παιονίδης και το έργο του».
8. Πρωτοστάτησε σε σειρά πρωτοβουλιών, που είχαν ως στόχο τη συνεργασία και την κινητοποίηση των Μακεδονικών Οργανώσεων σε θέματα μείζονος εθνικής σημασίας, δίδοντας έμφαση στο Μακεδονικό ζήτημα. Κύρια επιδίωξη ήταν η ανάπτυξη κλίματος εγρήγορσης, καθώς και η προσπάθεια λειτουργίας των Μακεδονικών Οργανώσεων με τρόπο συντεταγμένο, ώστε να συνεισφέρουν στην ανάπτυξη μιας πολιτικής αποτρεπτικής ισχύος, χωρίς παρεκκλίσεις από την αρχή, ότι η εξωτερική πολιτική ασκείται από την Κυβέρνηση και ελέγχεται από την αντιπολίτευση. Στα πλαίσια της συγκεκριμένης προσπάθειας συγκροτήθηκε τον Μάρτιο του 2010 «Συντονιστική Επιτροπή των Μακεδονικών Οργανώσεων», στην οποία συμμετέχει, ως εκπρόσωπος της Φ.Α.Α.Θ., ο Πρόεδρός της.
9. Υποστήριξε ηθικά και υλικά το εκπαιδευτικό έργο της διδασκάλισσας κ. Χαράς Νικοπούλου στο μειονοτικό σχολείο Μεγάλου Δερείου Ν. Έβρου.
10. Εξέδωσε το βιβλίο του κ. Ν. Μέρτζου «Οι Αρμάνοι Βλάχοι» στην Ελληνική και την Αλβανική γλώσσα, καθώς και στη διάλεκτο των Σκοπίων. Εξέδωσε, επίσης, σε συνεργασία με το Ι.Μ.Χ.Α. το βιβλίο της κ. Ε. Μαντά «Η Ελληνική εκπαίδευση στην Αλβανία κατά την περίοδο του Μεσοπολέμου», καθώς και το βιβλίο του κ. Μ. Τρίτου «Βλάχοι. Μαρτυρία Ορθοδοξίας, Ελληνισμού και Πολιτισμού».
11. Υπήρξε χορηγός της παραγωγής CD με περιεχόμενο «Άγνωστα και Λησμονημένα Τραγούδια του Μακεδονικού Αγώνα».
12. Οργάνωσε συναυλία ελληνικής μουσικής στην Κορυτσά και την Κωνσταντινούπολη και εκδήλωση λόγου με θέμα «Αφανείς γηγενείς Μακεδονομάχοι».
13. Οργάνωσε τρεις προσκυνηματικές εκδρομές μελών και φίλων της Φ.Α.Α.Θ. στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου, την Κορυτσά της Β. Ηπείρου και την Κωνσταντινούπολη.
14. Υποδέχθηκε μαθητές μέσης εκπαίδευσης από την Ισπανία και την Πολωνία στην «Αίθουσα Εκδηλώσεων της Φ.Α.Α.Θ.», τους οποίους οι κύριοι Θ.Ι. Δαρδαβέσης, Σπ. Κρήτας και Ι. Μιχαηλίδης ενημέρωσαν στην αγγλική γλώσσα για την ιστορία της Αδελφότητος και της Μακεδονίας. Στους μαθητές επιδόθηκαν αγγλόφωνες εκδόσεις για την ιστορία και τον πολιτισμό της Μακεδονίας και καλύφθηκαν τα έξοδα μετάβασης και ξενάγησής τους στη Βεργίνα και το Δίον.
15. Οργάνωσε Εκθέσεις Χαρτών στην «Αίθουσα Τέχνης Φ.Α.Α.Θ.» με θέματα «Η Ελληνική Χαρτογραφική πορεία προς τη Μακεδονία (1871-1912)» και η «Επανάσταση του 1878 στον Όλυμπο» σε συνεργασία με την Εθνική Χαρτοθήκη, Έκθεση ιστορικών τεκμηρίων από την απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης (Συλλογή Ι. Μέγα) και άλλα.